با عرض سلام خدمت شما مادر عزیز
با توجه به اطلاعاتی که شما فرمودید، نظر دادن سخت میشود زیرا که فهمیدن این موضوع: آیا پول برداشتن در اثر احتیاج فرزندتان است، در اثر غلبه بر استرس و اضطراب درونی است، بر اثر جلب توجه است یا ..... و همراه یک سری عملکردهای خاص، تشخیص و درمان متفاوتی را می طلبد.
به طور کلی مشکلات رفتاری و هیجانی کودکان معمولاً به دو گروه عمده تقسیم می شوند :
مشکلات و یا اختلالات برونی سازی:
این مشکلات معمولاً به سمت بیرون از فرد معطوف هستند، مثل برون ریزی، لجبازی، مشکل سازی و نافرمانی. کودکانی که مشکلات رفتاری جدی نشان می دهند (مثل دعوا دزدی، تعرض و تهدید)، معمولاً در کنترل و تنظیم رفتارها و هیجانات خود مشکلات جدی دارند. این مشکلات معمولاً مخفی نیستند و شناسایی آنها آسان است، زیرا به طور مستقیم می توان آنها را مشاهده کرد.
مشکلات و یا اختلالات درونی سازی:
معمولاً به سمت درون هدایت شده اند و شامل گوشه گیری، افسردگی، و اضطراب هستند. این مشکلات زمانی به وجود می آیند که افراد می خواهند وضعیت یا حالت هیجانی خود را به شیوه ای نادرست یا ناسازگارانه کنترل یا تنظیم کنند. معمولا مشکلات تا اندازه ی بسیار زیاد، در درون فرد به وجود می آیند، به همین دلیل اختلالات درونی سازی بیماری های مخفی نیز نامیده می شوند؛ یعنی کشف آنها از طریق مشاهده ی بیرونی بسیار دشوار است.
علاوه بر این، کودکان خردسال معمولاً مشکلاتی نشان می دهند که در هیچ یک از این دو گروه فوق قرار نمی گیرند (مثلاً ساعت نامنظم خواب و بیداری، مشکلات خورد و خوراک و یاد گرفتن دستشویی رفتن). باید توجه داشت که ممکن است در کودکان اختلالات درونی سازی و برونی سازی به طور هم زمان بروز پیدا کنند. به عبارت دیگر کودک یا نوجوان ممکن است افسرده و مضطرب باشد و در عین حال رفتارهای ضد اجتماعی و خصمانه نیز نشان دهد.
کودکانی که دچار اختلال رفتاری می شوند، در دوست یابی موفق نیستند، اجازه نمی دهند کسی به حریم آنان وارد شود و در نهایت این کودکان کناره گیر و منزوی می شوند. بعد از مدتی این کودکان، به علت اینکه از سوی سایر همسالان طرد میشوند، بدرفتار، مخرب، غیر قابل پیش بینی، ستیزه جو، تحریک پذیر، حسود، لجباز می شوند. طبیعتاً کودکان و بزرگسالان دیگر میلی به گذراندن اوقات خود با چنین کودکی ندارند و تدریجا نسبت به وی عکس العمل مشابه نشان می دهند.
توصیه:
مراقب برخورد اول باشيد
برخورد والدين در مقابل مشاهده نخستين بار از انجام اين رفتار بسيار حائز اهميت است. وقتی برای اولين بار از اين عمل کودک اطلاع می يابيد بايد تلاش کنيد تا آرامش خود را حفظ و از کاربرد واژه هايی مثل "دزد" و "دزدی کردن" خودداری کنيد. رفتارهای خشن و بسيار تند با کودک زمينه را برای ايجاد مشکلاتی ديگر از جمله دروغگوئی فراهم می سازد.
اشتباهش را با روش قابل فهم توضيح دهيد
بهترين روش آن است که بد بودن اين کار را به شيوه ای قابل فهم برايش توضيح دهيد مثلاً احساس فردی که وسيله اش در دست کودک شماست را شرح دهيد. هم چنين با يک مثال ساده او را متوجه کنيد که اگر شخص ديگری همين کار را با خود او می کرد تا چه حد رنجيده می شد. چنانچه کودک مفهوم قوانين را درک ميکند به او بگوييد که اين کار خلاف قانون است. این بند را با استفاده از جوجه خریداری شده اش توضیح دهید.
جريمه ای کوچک برای کودک در نظر بگيريد
با آن که کودک بدون درک زشتی اين کار، وسايل ديگران را برداشته است اما بهتر است که جريمه ای کوچک برايش تعيين کنيد تا دريابد که از اين عمل ناخشنود هستيد. البته اين جريمه را با اقتدار و مهربانی، به دور از هرگونه خشونت ارائه کنيد. مثلا محروم شدن از ديدن برنامه تلويزيونی مورد علاقه اش در همان روز می تواند يک جريمه مناسب با سن کودک باشد.
شرايط را برای جبران اشتباهش فراهم کنيد
بدون آن که عزت نفس و شخصيت کودک زير سوال رود يا برچسب دزدی به او بخورد، بايد شرايط را برای جبران اين اشتباهش فراهم کنيد. به عنوان مثال اگر چيزی از مغازه برداشته است بايد عذرخواهی و پول آن را پرداخت کند يا اگر وسيله همکلاسی اش را برگردانده است، به او بگوييد علاوه بر عذرخواهی، هديه ای هرچند کوچک به او بدهد.
بيش از حد آسان نگيريد
آسان گيری بيش از حد به اين بهانه که کودک تان هنوز کوچک است و درک لازم را ندارد خود می تواند باعث تثبيت رفتار در کودک شود و اين کار را به يک عادت برای او تبديل کند. بنابراين بی توجهی دائمی به اين گونه رفتارها يکی از نامناسب ترين شيوه هاست.
ريشه اين اشتباه را قطع کنيد
بررسی کنيد تا دريابيد که چه مشکلی باعث شده است تا کودک شما اين رفتار را انجام دهد. مثلاً گاه کودک واقعاً به چيزی احتياج دارد اما والدين اين نياز کودک را ناديده می گيرند و او مجبور می شود خود راه حلی برای مشکلش پيدا کند و چه روشی آسان تر از استفاده از وسيله شخص ديگری که در دسترس او قرار دارد؟! همچنين می توانيد بررسی کنيد که آيا در محيط کودک مشکلی وجود دارد که او به ناچار استرس و پريشانی خود را به اين نحو نشان می دهد؟!
خودتان الگو باشيد
يکی از راه های مناسب برای آموزش رعايت حق مالکيت ديگران، رعايت اين حقوق از سوی والدين است. پدران و مادران بايد مراقب رفتار خود باشند مثلاً بدون اجازه به وسايل ساير اعضای خانواده دست نزنند و حتی برای استفاده از وسايل کودک نيز از او اجازه بگيرند.
پيش گيری کنيد
پيش گيری از اين رفتارها بهترين روش ممکن است. از همان دوران کودکی تلاش کنيد تا مفهوم مالکيت را به او آموزش دهيد. مثلاً به او بگوييد که بايد برای برداشتن وسايل ديگران اول اجازه بگيرد در صورت عمل به اين رفتار برای او تشويق هايی در نظر بگيريد.
در صورت لزوم به روان شناس مراجعه کنيد
اگر کودک شما به دفعات به حقوق ديگران احترام نمی گذارد و وسايلشان را برمی دارد و اين عمل را همراه با خشونت، لجبازی و به قصد آزار سايرين انجام می دهد، ضرورت دارد که از راهنمايی های روان شناس يا روان پزشک نيز استفاده کنيد.
توصیه من این است که شما و فرزندتان به یک متخصص روانشناسی مراجعه کنید.
تجربه شما
اولین نفری باشید که نظر میدهید