شب ادراری کودک
شب‌ادراری (nocturnal enuresis) یکی از مشکلاتی است که معمولاً در دوران کودکی اتفاق می‌افتد. خیلی از بچه‌ها حتی بعد از اینکه یاد گرفتن چطور از توالت استفاده کنن، ممکنه گاهی شب‌ها توی خواب خودشون رو خیس کنن. این موضوع می‌تونه برای والدین و بچه‌ها کمی ناراحت‌کننده باشه، ولی جای نگرانی نیست، چون بیشتر بچه‌ها این مشکل رو با گذشت زمان پشت سر می‌ذارن.
شب‌ادراری چیه؟
شب‌ادراری یعنی زمانی که بچه‌ها توی خواب، بدون اینکه خودشون متوجه بشن، ادرار می‌کنن. معمولاً این اتفاق تو بچه‌هایی می‌افته که هنوز مثانه‌شون به‌طور کامل رشد نکرده یا هنوز نمی‌تونن توی خواب وقتی مثانه‌شون پر میشه، بیدار بشن. بیشتر بچه‌ها بین ۴ تا ۶ سالگی یاد می‌گیرن که چطور شب‌ها خشک بمونن، ولی اگه این اتفاق برای بچه‌ای دیرتر هم افتاد، جای نگرانی نیست.
چرا بچه‌ها شب‌ادراری دارن؟
دلایل مختلفی برای این موضوع وجود داره. برای بعضی از بچه‌ها مثانه‌شون هنوز اونقدر بزرگ نشده که بتونه تمام ادرار رو تا صبح نگه داره. برای بعضی دیگه، شاید هنوز مغزشون به اندازه کافی رشد نکرده که وقتی مثانه پر میشه، اونا رو از خواب بیدار کنه. بعضی بچه‌ها هم شب‌ها بیشتر از حد معمول ادرار تولید می‌کنن. یه عده هم توی روز عادت دارن تا جایی که می‌تونن ادرارشون رو نگه دارن و این عادت ممکنه شب‌ها هم تاثیر بذاره.
شب‌ادراری اولیه و ثانویه
شب‌ادراری به دو دسته تقسیم میشه: اولیه و ثانویه. شب‌ادراری اولیه به این معنیه که بچه از همون اوایل کودکی شب‌ها خودش رو خیس می‌کرده و هیچ‌وقت دوره خشکی نداشته. اما شب‌ادراری ثانویه زمانی اتفاق می‌افته که بچه برای مدت طولانی شب‌ها خشک بوده ولی یه دفعه شروع می‌کنه به خیس کردن رختخواب. این نوع شب‌ادراری ممکنه نشونه یه مشکل پزشکی یا عاطفی باشه.
دلایل شب‌ادراری ثانویه
اگه بچه‌ای که قبلاً شب‌ها خشک بوده، یهو شروع کنه به شب‌ادراری، ممکنه به دلایل مختلفی باشه. مثلاً:
- عفونت مجاری ادراری: اگه مثانه دچار التهاب بشه، ممکنه باعث بشه که بچه نیاز بیشتری به ادرار کردن داشته باشه.
- دیابت: افرادی که دیابت دارن، ممکنه شب‌ها بیشتر ادرار کنن چون بدنشون تلاش می‌کنه قند اضافی رو از طریق ادرار دفع کنه.
- آپنه خواب: بعضی بچه‌ها به خاطر مشکلات تنفسی توی خواب مثل آپنه ممکنه نتونن به موقع برای دستشویی بیدار بشن.
- استرس‌های عاطفی: وقتی بچه‌ها توی خونه یا مدرسه دچار استرس بشن، مثل تغییر محل زندگی یا ورود به مدرسه جدید، ممکنه دوباره شروع کنن به خیس کردن رختخواب.
درمان‌های شب‌ادراری
برای مدیریت شب‌ادراری، چند تا راه وجود داره که می‌تونه به بچه‌ها کمک کنه تا این مشکل رو پشت سر بذارن. اول از همه، سرزنش نکنید. این اتفاق عمدی نیست و بچه‌ها خودشون هم از این موضوع ناراحت می‌شن. اگه احساس کنن که مقصرن، ممکنه بیشتر استرس بگیرن و مشکل بدتر بشه.
استفاده از دستشویی قبل از خواب یه راه دیگه‌ست که می‌تونه کمک‌کننده باشه. بچه‌ها باید قبل از خواب حتماً برن دستشویی و مطمئن بشن که مثانه‌شون خالیه. بعضی وقت‌ها اگه یکی دو ساعت بعد از خواب بچه‌ها رو بیدار کنید و ببرید دستشویی، می‌تونه کمک کنه که کمتر رختخواب رو خیس کنن.
کم کردن مایعات قبل از خواب هم خیلی موثره. بهتره بچه‌ها بیشتر توی روز آب بخورن و از عصر به بعد مصرف مایعات رو کمتر کنن.
یکی از بهترین روش‌های درمان شب‌ادراری، استفاده از زنگ هشدار شب‌ادراری است. این دستگاه وقتی بچه شروع به ادرار می‌کنه، یه بوق یا صدایی رو پخش می‌کنه که بچه رو بیدار کنه. اینجوری کم‌کم بچه‌ها یاد می‌گیرن که چطور شب‌ها وقتی مثانه‌شون پر میشه، خودشون بیدار بشن.
اگه این روش‌ها جواب نداد، ممکنه دارو لازم باشه. بعضی داروها می‌تونن تولید ادرار شبانه رو کم کنن یا مثانه رو آروم کنن تا حجم بیشتری رو نگه داره. البته، این داروها همیشه درمان کامل نیستن و بعد از قطع مصرف، ممکنه شب‌ادراری دوباره شروع بشه.
علاوه بر روش‌های گفته شده، مهمه که حمایت عاطفی از بچه‌ها رو فراموش نکنید. شب‌ادراری می‌تونه باعث بشه بچه‌ها احساس شرمندگی یا اعتماد به نفس پایین داشته باشن. با تشویق و ایجاد فضایی که در اون احساس راحتی کنن، بهشون کمک می‌کنید این مرحله رو راحت‌تر پشت سر بذارن. همچنین اگه احساس می‌کنید شب‌ادراری طولانی‌مدت شده یا با مشکلات دیگه مثل درد هنگام ادرار یا ادرار خونی همراهه، بهتره حتماً با پزشک مشورت کنید تا مطمئن بشید مشکل جدی‌تری در کار نیست.
نتیجه‌گیری
شب‌ادراری یه موضوع عادی توی دوران کودکیه و معمولاً با گذشت زمان حل میشه. بیشتر بچه‌ها بین ۵ تا ۷ سالگی از این مشکل عبور می‌کنن. نکته مهم اینه که به بچه‌تون استرس وارد نکنید و اونا رو مقصر ندونید. با صبوری و کمک شما، این مشکل کم‌کم برطرف میشه.
