نوزاد بریچ
حدود ۳ تا ۴ درصد از تمام بارداری‌ها به بارداری با وضعیت بریچ ختم می‌شود. نوزادی که در وضعیت بریچ قرار دارد به این معناست که پاهای نوزاد به سمت پایین و سر نوزاد به سمت بالا در رحم مادر قرار دارد. اکثر جنین‌ها تا هفته ۳۶ بارداری به وضعیت سر به سمت پایین می‌چرخند. اگر جنین به طور خودکار نچرخد، ممکن است پزشک تلاش کند جنین را بچرخاند. زایمان طبیعی در وضعیت بریچ می‌تواند خطرناک باشد، بنابراین اکثر پزشکان در صورت باقی ماندن نوزاد در این وضعیت، سزارین را توصیه می‌کنند.
به طور ایده‌آل، نوزاد در زمان زایمان باید در وضعیت سر به سمت پایین قرار داشته باشد. در حالی که اکثر نوزادان در نهایت به این وضعیت می‌چرخند، برخی از آنها این کار را نمی‌کنند. اگر نوزاد تا هفته ۳۷ بارداری همچنان در وضعیت بریچ باشد، گزینه‌های زایمان ممکن است تغییر کنند.
چه زمانی سر نوزاد به سمت پایین می‌چرخد؟
وضعیت بریچ در اوایل بارداری شایع است، اما اکثر جنین‌ها تا هفته ۳۶ بارداری به وضعیت سر به سمت پایین حرکت می‌کنند.
انواع وضعیت بریچ نوزاد
انواع موقعیت‌های نوزاد در وضعیت بریچ به نحوه قرار گرفتن نوزاد در رحم و نسبت به کانال زایمان بستگی دارد. سه نوع اصلی نوزاد بریچ عبارتند از:
۱. بریچ کامل (Complete Breech)
در این نوع، زانوها خم شده است، به طوری که پاهای نوزاد در نزدیکی لگن نوزاد قرار دارند. به عبارت دیگر، نوزاد به شکلی در رحم قرار دارد که زانوهایش به سمت قفسه سینه خم شده و پاها به سمت بالا و نزدیک به سر هستند.
۲. بریچ فرانک (Frank Breech)
در این حالت، لگن نوزاد به سمت پایین قرار گرفته اما پاها به سمت بالا و نزدیک به سر قرار دارند، به طوری که پاها در کنار گوش‌ها هستند. این نوع از بریچ رایج‌ترین نوع است و بیشترین تعداد نوزادان بریچ به این شکل هستند.
۳. بریچ پا (Footling Breech)
در این نوع، یک یا هر دو پاهای نوزاد به سمت پایین و به سمت کانال زایمان قرار گرفته‌اند. به عبارت دیگر، در این حالت یکی یا هر دو پای نوزاد در زیر لگن قرار دارد و ممکن است ابتدا پاها وارد کانال زایمان شوند. این نوع از بریچ کمترین فراوانی را دارد و می‌تواند برای زایمان بسیار خطرناک باشد.
در همه این موارد، به دلیل اینکه سر نوزاد در مرحله آخر زایمان خارج می‌شود، خطراتی وجود دارد و بسیاری از پزشکان در صورت امکان زایمان سزارین را توصیه می‌کنند تا از عوارض جلوگیری شود.
چه عواملی باعث بارداری بریچ می‌شود؟
پزشکان نمی‌توانند دقیقاً بگویند چرا بارداری بریچ رخ می‌دهد، اما طبق تحقیقات، دلایل مختلفی وجود دارد که چرا نوزاد ممکن است خود را به شکل اشتباه در رحم قرار دهد، از جمله:
بارداری‌های متعدد
بارداری‌های دوقلوها یا بیشتر
زایمان زودرس
مقدار زیاد یا کم مایع آمنیوتیک (به این معنا که نوزاد فضای بیشتری برای حرکت دارد یا فضای کمی برای حرکت دارد)
شکل غیر طبیعی رحم یا مشکلات دیگری مانند فیبروم در رحم
جفت سرراهی
چگونه متوجه شوم که نوزادم بریچ است؟
تا حدود ۳۵ یا ۳۶ هفتگی، نوزاد به عنوان بریچ در نظر گرفته نمی‌شود. در بارداری‌های عادی، معمولاً سر نوزاد به سمت پایین می‌چرخد تا برای زایمان آماده شود. طبیعی است که سر نوزادان تا قبل از ۳۵ هفتگی به سمت بالا یا حتی به پهلو باشد. اما بعد از آن، با بزرگتر شدن نوزاد و کم شدن فضای رحم، برای نوزاد سخت‌تر می‌شود که بچرخد و به موقعیت صحیح قرار بگیرد.
پزشک شما قادر خواهد بود موقعیت نوزاد شما را از طریق لمس شکم تعیین کند. همچنین اینکه نوزاد بریچ است با استفاده از سونوگرافی در مطب و در بیمارستان قبل از زایمان تایید می شود.
روشی که برای زنان با نوزادان بریچ مورد استفاده قرار می گیرد، برعکس کردن بدن خود برای تشویق نوزاد به چرخیدن است (حالتی که ماها به سمت بالا باشد). زنان از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند، مانند ایستادن روی دستانشان، بالا بردن لگن با استفاده از بالشت و … .
بارداری بریچ چه عوارضی می‌تواند داشته باشد؟
به طور کلی، بارداری بریچ تا زمان تولد نوزاد، خطرناک نیست. در زایمان‌های بریچ، خطر بیشتری برای گیر کردن نوزاد در کانال زایمان و قطع شدن منبع اکسیژن نوزاد از طریق بند ناف وجود دارد. بنابراین بارداری بریچ می تواند نوع زایمان را تغییر دهد.
