افسردگی بعد از زایمان
مادر بودن هیجانانگیز است اما میتواند چالش برانگیز نیز باشد. احساس نگرانی یا تردید، طبیعی است. اما اگر این احساسات شامل اندوه شدید یا تنهایی، تغییرات شدید خلق و خو و گریههای مکرر باشد، ممکن است به افسردگی پس از زایمان مبتلا شده باشید.
افسردگی پس از زایمان نوعی افسردگی است که پس از تولد نوزاد رخ میدهد. این نوع افسردگی فقط افرادی که زایمان کرده اند را تحت تأثیر قرار نمیدهد، میتواند تأثیرات خود را بر سایر مراقبین نوزاد نیز بگذارد. افراد پس از تولد نوزاد دچار تغییرات هورمونی، جسمی، احساسی، مالی و اجتماعی میشوند که این تغییرات میتوانند منجر به بروز علائم افسردگی پس از زایمان شوند.
اگر به افسردگی پس از زایمان مبتلا هستید، بدانید که تنها نیستید، پزشک شما میتواند علائم شما را مدیریت کرده و به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید.
انواع اختلالات خلقی پس از زایمان
سه نوع مختلف از اختلالات خلقی پس از زایمان وجود دارد:
اندوه پس از زایمان
اندوه نوزاد بین ۵۰ تا ۷۵ درصد از افراد پس از زایمان را تحت تأثیر قرار میدهد. اگر به اندوه نوزاد دچار شوید، دورههای مکرر و طولانی از گریه های بیدلیل، اندوه و اضطراب را تجربه خواهید کرد. این وضعیت معمولاً در اولین هفته (یک تا چهار روز) پس از زایمان شروع میشود. اگرچه تجربهای ناخوشایند است، اما معمولاً بدون درمان در عرض دو هفته فروکش میکند. بهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که از اطرافیان حمایت دریافت کنید و از دوستان، خانواده یا شریک زندگی خود کمک بخواهید.
افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان وضعیت بسیار جدیتری نسبت به اندوه نوزاد است. اگر قبلاً افسردگی پس از زایمان داشتهاید، خطر آن در هر بارداری به ۳۰ درصد افزایش مییابد. شما ممکن است تغییرات شدید خلق و خو، گریههای مکرر، تحریکپذیری و خستگی را تجربه کنید و همچنین احساس گناه، اضطراب و ناتوانی در مراقبت از خود یا نوزادتان داشته باشید. علائم میتوانند از خفیف تا شدید باشند و ممکن است در عرض یک هفته پس از زایمان یا به تدریج تا یک سال بعد ظاهر شوند. اگرچه علائم ممکن است چندین ماه ادامه یابند، اما درمان با رواندرمانی یا داروهای ضدافسردگی بسیار موثر است.
روان پریشی پس از زایمان
یک اختلال روانی نادر و جدی است که معمولاً در هفتههای اول پس از زایمان بروز میکند. این وضعیت با علائم شدید مانند هذیانها، توهمات، تغییرات شدید در خلق و خو، اختلال در تفکر و رفتار و افکار خودکشی یا آسیب به دیگران همراه است. علت دقیق آن مشخص نیست، اما تغییرات هورمونی، سابقه اختلالات روانی و فشارهای روانی اجتماعی میتوانند نقش داشته باشند. درمان شامل بستری در بیمارستان، دارودرمانی و رواندرمانی است و نیاز به مراقبت فوری دارد. حمایت خانواده و دوستان نیز برای بهبود بیمار حیاتی است.
درمان افسردگی پس از زایمان
در صورتی که فکر میکنید ممکن است دچار افسردگی پس از زایمان یا افسردگی دوران بارداری (افسردگی پیش از زایمان) شده باشید، با یک پزشک، ماما یا مراقب سلامت مشاوره کنید. با درمان و حمایت مناسب، اکثر زنان بهبود کامل مییابند، اگرچه این فرآیند ممکن است زمانبر باشد.
سه نوع اصلی درمان عبارتند از:
۱.خود درمانی : شامل صحبت با خانواده و دوستان در مورد احساساتتان، ایجاد زمانی برای انجام کارهایی که از آنها لذت میبرید، خوابیدن به اندازه کافی در شب، ورزش منظم و تغذیه سالم.
۲.رفتار درمانی: پزشک ممکن است یک دوره خوددرمانی را توصیه کند یا شما را برای یک دوره درمانی، مانند رفتار درمانی شناختی (CBT)، ارجاع دهد.
۳. داروهای ضدافسردگی: این داروها ممکن است توصیه شوند اگر افسردگی شما شدیدتر باشد یا سایر درمانها موثر نبوده باشند. پزشک شما میتواند دارویی تجویز کند که در دوران شیردهی بیخطر باشد.
با درمانگر خود در مورد مزایا و معایب درمانهای مختلف صحبت کنید تا بتوانید با هم بهترین تصمیم را برای شما بگیرید.
پزشک ممکن است بررسی کند که آیا مشکلات جسمی مانند کمخونی یا اختلالات تیروئید که ممکن است باعث یا عامل بروز افسردگی شوند وجود دارند. این نوع مشکلات جسمی معمولاً به راحتی درمان میشوند.
خود درمانی برای افسردگی پس از زایمان
مراقبت از نوزاد میتواند برای هر کسی استرسزا و چالشبرانگیز باشد و این مشکل زمانی که با افسردگی پس از زایمان نیز همراه باشد، میتواند سختتر شود.
چندین اقدام وجود دارد که میتوانید خودتان امتحان کنید تا علائم خود را بهبود ببخشید و بهتر با شرایط مقابله کنید:
- صحبت کردن با شریک زندگی، دوستان و خانواده، سعی کنید آنها را از احساسات خود مطلع کنید و به آنها بگویید که چگونه میتوانند به شما کمک کنند.
- تلاش نکردن برای تبدیل شدن به یک "مادر فوقالعاده"، وقتی به شما پیشنهاد کمک میشود، آن را بپذیرید و از عزیزان خود بخواهید که در مراقبت از نوزاد و انجام کارهایی مانند خانهداری، پخت و پز و خرید به شما کمک کنند.
- ایجاد زمانی برای خود، سعی کنید فعالیتهایی را که آرامشبخش و لذتبخش هستند انجام دهید، مانند پیادهروی، گوش دادن به موسیقی، خواندن کتاب.
- استراحت در هر زمانی که میتوانید، اگرچه مراقبت از نوزاد ممکن است سخت باشد، سعی کنید هر زمان که فرصتی دارید بخوابید، عادتهای درست خواب را دنبال کنید و از شریک زندگی خود بخواهید که در مراقبتهای شبانه کمک کند.
- ورزش منظم برای بهبود خلق و خو.
- خوردن وعدههای غذایی منظم و سالم.
رفتار درمانی
رفتار درمانی معمولاً اولین درمان توصیه شده برای زنان با افسردگی پس از زایمان است.
- خود درمانی هدایتشده: شامل کار کردن روی یک کتاب یا دوره آنلاین به تنهایی یا با کمک یک درمانگر.
- رفتار درمانی شناختی (CBT): نوعی درمان که بر اساس این ایده است که تفکر غیرمفید و غیرواقعی منجر به رفتارهای منفی میشود. هدف CBT شکستن این چرخه و یافتن راههای جدید تفکر است.
- درمان بین فردی (IPT): شامل صحبت با یک درمانگر درباره مشکلاتی است که تجربه میکنید.
داروهای ضدافسردگی
اگر افسردگی شما متوسط یا شدید است و نمیخواهید درمان روانشناختی را امتحان کنید یا این درمانها موثر نبودهاند، ممکن است داروهای ضدافسردگی توصیه شوند.
این داروها با متعادل کردن مواد شیمیایی تغییر دهنده خلق و خو در مغز کار میکنند و میتوانند به کاهش علائمی مانند خلق پایین، تحریکپذیری، عدم تمرکز و بیخوابی کمک کنند، که به شما این امکان را میدهد به طور طبیعی عملکرد خوبی داشته باشید و بهتر با نوزاد تازه متولد شده خود کنار بیایید.
مصرف داروهای ضدافسردگی حداقل ۱ تا ۲ هفته طول میکشد تا اثر خود را نشان دهند، بنابراین مهم است که آنها را حتی اگر علائم بهبود فوری مشاهده نمیکنید ادامه دهید.