دهان خود را معاینه کنید:
بیشتر سرطان‌های دهان و گلو در مراحل اولیه خود باعث ایجاد برخی علائم قابل شناسایی می‌شوند. در برخی موارد سرطان‌ها تا زمانی که به مرحله پیشرفته نرسند علائمی ایجاد نمی‌کنند. صرف نظر از این پزشکان و دندانپزشکان توصیه می‌کنند که علاوه بر معاینات منظم حداقل ماهی یک بار به دقت به دهان خود در آینه نگاه کنید تا علائم غیرطبیعی را بررسی کنید. سرطان‌های دهان می‌توانند تقریباً در هر نقطه از دهان و گلو رشد کنند از جمله لب‌ها، لثه‌ها، زبان، کام سخت، کام نرم، لوزه‌ها و داخل گونه‌ها. قبل از معاینه دهان خود مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. اگر لثه‌های شما معمولاً پس از مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن خونریزی می‌کند با مقداری آب نمک گرم بشویید و چند دقیقه قبل از معاینه صبر کنید.
به دنبال زخم‌های کوچک سفید باشید:
اطراف دهان خود را برای زخم‌ها یا ضایعات سفید کوچک بررسی کنید که پزشکان به آن لکوپلاکیا می‌گویند. لکوپلاکیا پیش ساز‌های رایج سرطان‌های دهان هستند اما اغلب به اشتباه به عنوان زخم‌های شانکر یا سایر زخم‌های کوچک ناشی از ساییدگی یا ترومای جزئی تشخیص داده می‌شوند. لکوپلاکیا همچنین می‌تواند با عفونت‌های باکتریایی لثه‌ها و لوزه‌ها و همچنین رشد بیش از حد مخمر کاندیدا در دهان (به نام برفک) اشتباه گرفته شود. اگرچه زخم‌های شانکر و سایر زخم‌ها معمولاً بسیار دردناک هستند اما لکوپلاکیا معمولاً دردناک نیستند. به طور کلی هر زخم یا ضایعه سفید در دهان شما اگر بیش از 2 هفته طول بکشد باید توسط یک متخصص پزشکی معاینه شود.
مراقب زخم‌ها یا لکه‌های قرمز باشید:
در حین بررسی داخل دهان و پشت گلو، مراقب زخم‌ها یا لکه‌های قرمز کوچک باشید. زخم‌های قرمز (ضایعات) توسط پزشکان اریتروپلاکیا نامیده می‌شوند. اگرچه کمتر از لکوپلاکی در دهان شایع هستند اما پتانسیل بسیار بیشتری برای تبدیل شدن به سرطان دارند. اریتروپلاکی در ابتدا می‌تواند حساس باشد اما معمولاً به اندازه زخم‌هایی که به نظر می‌رسند دردناک نیست مانند زخم‌های شانکر، ضایعات تبخال (زخم‌های سرد) یا لثه‌های ملتهب. آفت‌ها در ابتدا قبل از ایجاد زخم و سفید شدن قرمز هستند. در مقابل اریتروپلاکیا قرمز باقی می‌ماند و پس از یک هفته یا بیشتر از بین نمی‌رود. ضایعات تبخال می‌تواند در دهان ایجاد شود، اما در مرز‌های لب خارجی بسیار شایع‌تر است. اریتروپلاکی همیشه داخل دهان است. تاول‌ها و تحریکات ناشی از خوردن غذا‌های اسیدی نیز می‌توانند شبیه اریتروپلاکیا باشند اما به سرعت ناپدید می‌شوند. هر زخم قرمز یا ضایعه‌ای که بعد از دو هفته از بین نرود باید توسط یک متخصص پزشکی ارزیابی شود.
توده‌ها و لکه‌های ناهموار را احساس کنید:
سایر علائم بالقوه سرطان دهان شامل رشد توده‌ها و ایجاد تکه‌های زبر در دهان است. به طور کلی سرطان به عنوان تقسیم کنترل نشده سلول‌ها تعریف می‌شود. بنابراین در نهایت یک توده، تورم یا رشد دیگری ظاهر می‌شود. از زبان خود استفاده کنید تا هر گونه توده، برآمدگی یا لکه‌های زبر را در اطراف دهان خود احساس کنید. در مراحل اولیه این توده‌ها و لکه‌های زبر معمولاً دردناک نیستند و می‌توانند با بسیاری از موارد در دهان اشتباه گرفته شوند. توده یا ضخیم شدن بافت‌ها در دهان اغلب می‌تواند بر تناسب و راحتی دندان مصنوعی تأثیر بگذارد که می‌تواند اولین علامت سرطان دهان باشد. همیشه نگران توده‌ای باشید که به رشد خود ادامه می‌دهد یا لکه‌های زبری که در داخل دهان پخش می‌شود. لکه‌های ناهموار در دهان نیز می‌توانند در اثر جویدن تنباکو، ساییدگی دندان‌های مصنوعی، خشکی دهان (کمبود بزاق) و عفونت‌های کاندیدا ایجاد شوند. هر توده یا لکه ناهموار در دهان شما که بعد از 2 تا 3 هفته از بین نمی‌رود باید توسط یک پزشک متخصص معاینه شود.
به مقدار درد خود توجه کنید:
درد در دهان معمولاً به دلیل مشکلات نسبتاً خوش خیم مانند حفره (پوسیدگی دندان)، دندان عقل نهفته، لثه ملتهب، عفونت گلو، آفت دهان و دندانپزشکی ضعیف ایجاد می‌شود. به این ترتیب تلاش برای تشخیص این علل درد از سرطان بالقوه بسیار دشوار است و باید به پزشک مراجعه کنید. درد مزمن یا درد دردناک که با گذشت زمان بدتر می‌شود نگران‌کننده‌تر است اما هنوز هم اغلب یک مشکل دندانی است که می‌تواند به راحتی توسط دندانپزشک برطرف شود. دردی که در اطراف دهان پخش می‌شود و باعث التهاب غدد لنفاوی اطراف فک و گردن می‌شود که نگران‌کننده است و همیشه باید فوراً آن را بررسی کرد.
به سایر علائم خود توجه کنید:
به دلیل ایجاد لکوپلاکیا، اریتروپلاکیا، توده‌ها، لکه‌های زبر و یا درد بیماران مبتلا به سرطان دهان اغلب از مشکل جویدن و همچنین حرکت فک یا زبان خود به طور کلی شکایت دارند. جابه‌جایی یا لق شدن دندان‌ها به دلیل رشد سرطانی نیز می‌تواند جویدن صحیح را دشوار کند بنابراین در صورت بروز این تغییرات توجه داشته باشید. اگر سالخورده هستید همیشه تصور نکنید که دندان مصنوعی نامناسب به دلیل ناتوانی در جویدن طبیعی مقصر است. اگر یک بار به خوبی جا بیفتند پس چیزی در دهان شما تغییر کرده است. سرطان دهان می‌تواند باعث شود که هنگام جویدن بیشتر بافت‌های خود را گاز بگیرید.
به مشکلات بلع توجه کنید:
به دلیل رشد لکه‌ها و توده‌های دردناک و همچنین مشکل در حرکت زبان بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان دهان از ناتوانی در بلع صحیح شکایت دارند. ممکن است فقط با بلع غذا شروع شود اما سرطان پیشرفته گلو می‌تواند بلع نوشیدنی‌ها یا حتی بزاق دهان شما را دشوار کند. سرطان گلو می‌تواند باعث تورم و باریک شدن مری (لوله‌ای که به معده شما منتهی می‌شود) و همچنین گلوی ملتهب مزمن که با هر بار بلع درد می‌کند شود. سرطان مری به دلیل دیسفاژی سریع پیشرونده یا مشکلات بلع شناخته شده است. سرطان گلو همچنین می‌تواند باعث بی‌حسی در گلو یا این احساس شود که چیزی در آن گیر کرده است. سرطان لوزه‌ها و نیمه پشتی زبان نیز می‌تواند باعث مشکلات زیادی در بلع شود.
به تغییرات در صدای خود گوش دهید:
یکی دیگر از علائم شایع سرطان دهان به ویژه در مراحل پایانی مشکل در صحبت کردن است. ناتوانی در حرکت صحیح زبان و یا فک می‌تواند بر توانایی شما در تلفظ کلمات تأثیر بگذارد. صدای شما نیز ممکن است خشن‌تر شود زیرا سرطان گلو یا انواع دیگر بر تار‌های صوتی تأثیر می‌گذارد. تغییرات ناگهانی و غیرقابل توضیح در صدای شما ممکن است نشان دهنده وجود ضایعه در نزدیک تار‌های صوتی شما باشد. به دلیل احساس گیرکردن چیزی در گلو افراد مبتلا به سرطان دهان گاهی اوقات دچار تیک شنیداری می‌شوند که مدام سعی می‌کنند گلوی خود را صاف کنند. انسداد راه هوایی به دلیل سرطان نیز می‌تواند نحوه صحبت کردن و کیفیت صدای شما را تغییر دهد.
در مورد استفاده لیزر برای درمان سؤالاتی از پزشک بپرسید:
روش دیگر برای تشخیص بافت سالم از بافت سرطانی در دهان استفاده از لیزر‌های مخصوص است. به طور کلی زمانی که نور لیزر از بافت غیرعادی منعکس می‌شود با نور منعکس‌شده از بافت طبیعی متفاوت (کدرتر) به نظر می‌رسد. روش دیگر از یک نور فلورسنت ویژه برای مشاهده دهان پس از شستشوی دهان با محلول اسید استیک (اصولاً سرکه) استفاده می‌کند. باز هم بافت سرطانی خودنمایی می‌کند. گاهی اوقات بافت غیر طبیعی را می‌توان با سیتولوژی لایه‌برداری ارزیابی کرد.
منبع:
