دانستن نکات لازم برای حفظ سلامتی و تغذیه سالم کودکان از ابعاد مختلف برای مادران جوان، آنان را به طور موثر در زمینه پرورش جسمی و روحی کودکشان یاری می دهد.یکی از این موارد چگونگی شروع تغذیه تکمیلی برای نوزادان پس از 6 ماهگی است. طبق توصیه پزشکان شیر مادر برای تغذیه نوزاد تا پایان 6 ماهگی کافی است اما پس از آن باید تغذیه تکمیلی کودک شروع شود و توجه به میزان و کیفیت موادی که بعد از 6 ماهگی به کودک داده می شود می تواند بخش عمده ای از سلامت او را در آینده پایه گذاری کند.بعد از پایان 6 ماهگی، نیازهای تغذیه ای کودک با شیر مادر تامین نمی شود و باید به کودک غذای کمکی داده شود. غلاتی مانند برنج، برای شروع تغذیه تکمیلی مناسب است. فرنی بهترین غذا برای شروع غذای کمکی است و می توان مصرف آن را از یک بار در روز و به اندازه 1 تا 3 قاشق مرباخوری شروع و در هفته دوم شیربرنج و حریره بادام نیز، به آن اضافه شود.از هفته سوم مصرف انواع سبزی ها مثل سیب زمینی، هویج، گشنیز، جعفری، کدو و... برای کودک شروع می شود و می توان این سبزی ها را تک تک و به مرور به سوپ کودک اضافه کرد.اضافه کردن گوشت به سوپ کودک باید از هفته چهارم شروع شود.سوپ باید بعد از پختن، له و به کودک داده شود.
پوره سیب زمینی و هویج به صورت پخته و نرم شده همراه با کمی روغن یا کره، غذایی مناسب برای نوزاد شیرخوار است. در ماه هشتم زندگی، زرده تخم مرغ که آب پز شده است را می توان به اندازه یک قاشق چای خوری که در آب یا شیر له شده است به کودک داد و به تدریج بر مقدار آن افزود تا درعرض یک هفته به یک زرده کامل تخم مرغ برسد و سپس هر روز، نصف زرده تخم مرغ به کودک داده شود. دادن تکه های نان و بیسکویت و همچنین ماست باید از ماه هشتم برای کودک شروع شود.
اضافه کردن تدریجی غذاهای سفت تر، باعث تکامل جویدن در شیرخوار می شود. سن شروع استفاده از حبوبات 9 ماهگی است. عدس، ماش، لوبیا، جوانه حبوبات که پوست آن ها کنده و خیسانده شده است را باید به طور کامل پخت و به صورت نرم شده به کودک داد.آخرین ماده غذایی که به کودک داده می شود آب میوه است که در ابتدا باید رقیق باشد و از یک قاشق مرباخوری شروع شود و بین اضافه کردن هر نوع آب میوه، باید یک هفته فاصله باشد تا اگر بدن کودک با میوه خاصی ناسازگاری دارد، شناسایی شود.
توجه داشته باشید که هیچ گاه نباید برای کودکان زیر یک سال از اسفناج، عسل، سفیده تخم مرغ، شیرگاو، آلبالو، گیلاس و توت فرنگی استفاده شود.
از افزودن نمک، شکر و ادویه به غذای کودک باید به صورت جدی خودداری شود.غلاتی که شیرخوار قدرت جویدن آن ها را دارد مثل برنج به صورت کته های مختلف مخلوط با سبزی ها، حبوبات و گوشت های نرم غذاهای مناسبی هستند.
- نکته مهم: در سال اول زندگی ابتدا کودک باید با شیر مادرتغذیه شود و سپس غذای کمکی در 5 وعده روزانه به او داده شود. در سال دوم زندگی ابتدا غذای کمکی 5 وعده در روز و بعد شیر مادر داده می شود.
سن شروع استفاده از غذای خانوار پایان 12 ماهگی است.هم زمان با شروع غذای کمکی به کودک، آب سالم و بهداشتی نیز داده می شود.
در فصول گرم تر و مناطق گرمسیر و همچنین در هنگام بیماری، میزان نیاز بدن به آب بیشتر می شود و باید آب بیشتری به کودک داده شود.اگر از همان ابتدا برای تغذیه کودک از مواد غذایی بی ارزش مثل پفک، چیپس، نوشابه های گازدار، پاستیل و... استفاده نکنیم کودک در آینده تمایل کمتری به مصرف این مواد غذایی از خود نشان می دهد و به این ترتیب ما می توانیم با تاثیرگذاری بر علایق کودک یک الگوی سالم غذایی را برای او پایه گذاری کنیم.
