نقایص مادرزادی عارضههایی هستند که برای نوزادان هنگامی که در رحم مادر هستند اتفاق میافتند. درصد بالایی از نقصهای مادرزادی در سه ماهه اول بارداری اتفاق میافتند. ظاهر یا عملکرد بدن کودک یا هر دوی آنها ممکن است به خاطر نقص مادرزادی تغییر کند. تقریبا 5 درصد از بچهها به طور طبیعی با نقص مادرزادی به دنیا میآیند که به خاطر شرایط حاملگی رخ میدهد.
نقص مادرزادی نوزاد میتواند به دلایل بسیار متفاوتی اتفاق بیفتد. از جمله قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، عفونت، مصرف الکل یا مواد مخدر. اگر در
هفته چهارم بارداری هستید و به تازگی از بارداری خود مطلع شدهاید، میتوانید برای جلوگیری از به وجود آمدن نقص مادرزادی اقداماتی انجام دهید.
چطور میتوانید هنگام بارداری از نقص مادرزادی جلوگیری کنید؟
- هر روز میانگینی حدود 400 میلیگرم اسیدفولیک مصرف کنید
اگر شما مصرف اسید فولیک را حدود یک ماه پیش از بارداری آغاز کنید، میتوانید از خطر ابتلای جنین به نقوص سیستم مغز و ستون فقرات (آنسفالی و اسپینا بیفدا) تا حد زیادی جلوگیری کنید. برای این کار هم میتوانید مکمل اسید فولیک را مصرف کنید و هم غذاهایی را مصرف کنید که منبع اسیدفولیک هستند. زنانی که سابقه این نقص را در کودکان دیگر خود دارند، اگر میخواهند دوباره بچهدار شوند باید با پزشک در این باره مشورت کنند. آنها احتمالا به 4000 واحد اسید فولیک (ده برابر مقدار معمول) نیاز دارند.
- پزشکتان را به طور منظم ببینید
اگر میخواهید بچهدار شوید، بهتر است قبل از اقدام به پزشک مراجعه کنید تا به شما توصیههایی برای یک بارداری و نوزاد سالم داشته باشد. حاملگی یک تجربه فوقالعاده در زندگی هر زنی است و البته نگران کنندهترین آن هم هست. بنابر این برای آرام و سالم ماندن قبل از شروع حاملگی، در طول حاملگی و بعد از زایمان، شما باید به طور منظم توسط دکتر ویزیت شوید.
دیابت یک بیماری است که میتواند روی سلامت مادر و جنین تاثیر بگذارد. اگر دیابت خود را کنترل کنید و آزمایشهای مربوط به آن را انجام دهید، هم خطر نقایص مادرزادی را در جنین کاهش دادهاید و هم خطر بارداری را در خودتان. این یکی از روشهای مطمئن برای داشتن یک بارداری سالم است.
زنان چاق (آنهایی که بیامآی بیشتر از 30 دارند) احتمال بیشتری برای مشکلات بارداری و داشتن نوزادی با نقایص مادرزادی دارند. بنابراین اگر اضافه وزن دارید و میخواهید بچهدار شوید، از یک متخصص کمک بگیرید و سعی کنید قبل از حامله شدن به وزن ایدهآل برسید. از دست دادن وزن در طول بارداری توصیه نمیشود زیرا برای بچه و سلامت شما خطر دارد. بهتر است قبل از حامله شدن وزن کم کنید.
- در مورد واکسیناسیون با متخصص مشورت کنید
واکسنهای لازم میتوانند از شما و نوزادتان در برابر بیماریها محافظت کنند. واکسنهایی مثل سرخک و سرخجه در صورت لزوم یک ماه یا بیشتر قبل از بارداری تجویز میشوند. واکسنهایی مثل آنفلوآنزا را میتوان در طول بارداری هم تجویز کرد. این مساله نیاز به توصیه پزشک دارد.
- قبل از مصرف هر دارویی با پزشکتان مشورت کنید
بعضی از داروها ممکن است برای جنین مضر باشند و منجر به نقص مادرزادی شوند. بنابر این قبل از مصرف هر دارو، محصولات گیاهی، مکملها و ... با پزشک خود مشورت کنید.
- از قرار گرفتن در معرض عفونت جلوگیری کنید
بعضی عفونتها در دوران حاملگی ممکن است باعث ایجاد نقص مادرزادی شوند. برای جلوگیری از عفونت میتوان اقدامات سادهای انجام داد. برای مثال از تماس با افراد آلوده پرهیز کنید، قبل از غذا خوردن دستهای خود را خوب بشویید و به علاوه باید قبل از بارداری سیستم ایمنی خود را هم بررسی کنید و مراقب سلامت خود باشید.
- منظم ورزش کنید و به مقدار کافی استراحت کنید
شما باید فعالیت بدنی منظم داشته باشید تا بتوانید سالم بمانید. بعضی ورزشهای ایمن برای بارداری پیادهروی و شنا و در جاهای امن دوچرخه سواری هستند. با این حال قبل از شروع ورزش حتما با پزشک خود مشورت کنید. شما باید روی پهلوی چپ بخوابید زیرا باعث افزایش گردش خون به جنین میشود. باید در شبانه روز حداقل 8 ساعت بخوابید و هر وقت احساس ضعف کردید، استراحت کنید.
روزی حداقل 8 لیوان مایعات (آب، آب میوه یا شیر) بنوشید. این کار را هر روز انجام دهید. ادرار شما باید زرد روشن و شفاف باشد تا نشان دهد مقدار کافی آب به بدنتان رسیده است.
- از مواد مخدر، الکل و سیگار پرهیز کنید
سیگار کشیدن میتواند منجر به نقایصی مثل شکاف کام، مرگ جنین و زایمان زودرس شود. مواد مخدر هم خطر چنین تاثیراتی را روی جنین دارد. الکل هم برای رشد جنین مضر است و میتواند منجر به تولد نوزادی با عقبماندگی ذهنی شود. الکل میتواند از طریق جفت به نوزاد برسد و از نظر پزشکی هیچ مقدار ایمنی برای مصرف الکل در زنان باردار وجود ندارد. باید به طور کلی ترک شود.