فشار خون بالا در بارداری می‌تواند کشنده باشد؟

 نی نی سایت:  ۲۷ اردیبهشت ماه  روز جهانی فشار خون بالاست. فشار خون در بارداری با عوارض خطرناکی همراه است. عوارضی که می تواند جان مادر و جنین را به خطر بیندازد.

از کجا بفهمیم دچار پرفشاری خون هستیم؟

اگر فشار خون شما در دو نوبت با فاصله 4 ساعت اندازه‌گیری شده و دستگاه فشارسنج هر بار عدد 140 روی 90 را نشان داد، یعنی فشار خون شما به صورت غیر طبیعی بالاست و نیاز به بررسی دارد.

انواع پرفشاری خون در بارداری

گاهی اوقات مادر پیش از باردار شدن نیز دچار پرفشاری خون بوده و این بیماری طی دوران بارداری ادامه دارد. در حالت دوم مادر بدون هیچ‌گونه سابقه قبلی، در این دوران دچار پرفشاری خون می‌شود.
پرفشاری خون در بارداری معمولا پس از 20 هفتگی ایجاد می‌شود اما هیچ نشانه‌ای از دفع پروتئین در ادرار یا آسیب به ارگان وجود ندارد. در حالی که بعضی از زنان مبتلا به پرفشاری خون بارداری در نهایت دچار پره اکلامپسی یا مسمومیت حاملگی می‌شوند.
پر فشاری خون مزمن ممکن است قبل از بارداری وجود داشته یا از هفته 20 بارداری به بعد به وجود بیاید اما چون معمولا نشانه خاصی ندارد بنابراین نمی‌توان به طور دقیق مشخص کرد که بیماری از چه زمانی شروع شده است.
پرفشاری خون مزمن همراه با پره اکلامپسی در زنانی دیده می‌شود که پیش از بارداری دچار پرفشاری خون بوده و در این دوران فشار خون‌شان بالاتر رفته و دچار دفع پروتئین در ادرار یا سایر عوارض مرتبط با فشار خون بالا شده‌اند.
پره اکلامپسی همراه با فشار خون بالا از هفته 20 بارداری به بعد اتفاق می‌افتد و باعث آسیب به سایر بافت‌ها از جمله کبد، کلیه، مغز و خون می‌شود. پره اکلامپسی اگر درمان یا کنترل نشود هم برای مادر و هم برای جنین عوارض خطرناک و حتی کشنده‌ای را به دنبال خواهد داشت. در گذشته فقط مادران بارداری که دچار پرفشاری خون و دفع پروتئین در ادرار بودند در محدوده تشخیص پره اکلامپسی قرار می‌گرفتند اما امروز تشخیص این وضعیت حتی بدون دفع پروتئین در ادرار نیز ممکن است.

چرا پرفشاری خون در بارداری خطرناک است؟۲۷

پرفشاری خون در بارداری می‌تواند منجر به بروز عوارض خطرناک زیر شود:

• کاهش جریان خون به جفت: اگر جفت خون کافی دریافت نکند، اکسیژن و مواد مغذی کمتری به جنین شما می‌رسد و این مساله می‌تواند باعث محدودیت رشد، تولد نوزان با وزن کم یا زایمان نوزاد نارس شود. زایمان پیش از موعد نیز به خودی خود با عوارض مختلفی مانند مشکلات تنفسی، افزایش ریسک ابتلا به عفونت و... همراه است.
• دکولمان جفت: یکی از عوار مهم پره اکلامپسی در بارداری جدا شدن جفت از دیواره داخلی رحم پیش از زمان زایمان است. دکولمان‌های شدید می‌تواند منجر به خونریزی زیادی شود که هم جان مادر و هم جنین را تهدید می‌کند.
• محدودیت رشد داخل رحمی: یکی دیگر از عوارض پرفشاری خون در بارداری محدود شدن رشد جنین در رحم مادر است.
• آسیب به سایر ارگان‌ها: فشار خون بارداری اگر به درستی کنترل نشود می‌تواند به ریه‌ها، مغز، کلیه‌ها، کبد و سایر ارگان‌های اصلی و مهم بدن آسیب بزند که در موارد شدید جان مادر را نیز به خطر می‌اندازد.
• زایمان زودرس: اگر فشار خون مادر در دوران بارداری خیلی بالا باشد، زایمان زودرس می‌تواند تا حدی از بروز عوارض مربوط به پرفشاری خون پیشگیری کند.
• احتمال بروز بیماری‌های قلبی و عروقی در آینده: مادری که در دوران بارداری دچار پره اکلامپسی شده در آینده ریسک بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی خواهد داشت و ریسک زمانی که مادر در بیش از یک بارداری این شرایط را تجربه کرده یا به دلیل پره اکلامپسی دچار زایمان زودرس شده باشد، به مراتب بیشتر خواهد بود.

آیا من در معرض خطر پره اکلامپسی هستم؟

در کنار فشار خون بالا سایر علائم پره اکلامپسی شامل موارد زیر است:

• دفع پروتئین در ادرار یا سایر نشانه‌های مشکلات کلیوی
• سردردهای شدید
• تغییر در بینایی شامل از دست دادن موقت دید، تاری دید، یا حساسیت به نور
• درد در قسمت بالای شکم (معمولا زیر قفسه سینه در سمت راست شکم)
• تهوع و استفراغ
• کاهش تعداد پلاکت‌ها در خون
• نقص در عملکرد کبد
• تنگی نفس که به دلیل تجمع مایعات در ریه ایجاد می‌شود
• افزایش وزن ناگهانی و ادم یا ورم به خصوص در ناحیه صورت یا دست‌ها

یادتان باشد که افزایش وزن و ورم ممکن است در بارداری‌های طبیعی نیز اتفاق بیفتد بنابراین نمی‌توان آن‌ها را به تنهایی نشانه ابتلا به پره اکلامپسی دانست.

آیا می‌توانم در بارداری داروی فشار خون بخورم؟

مصرف هر دارویی در بارداری می‌تواند روی جنین تاثیر داشته باشد. اگرچه مصرف بعضی از داروهای کاهنده فشار خون در بارداری مجاز است اما داروهایی مانند بازدارنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین و... نباید در این دوران مصرف شوند. با این حال درمان پرفشاری خون در بارداری اهمیت زیادی دارد زیرا می‌تواند مادر را در معرض سکته و حملا قلبی و... قرار داده و برای جنین نیز خطرناک باشد.

برای بارداری آماده شوید؟

اگر در حال حاضر دچار پرفشاری خون هستید و قصد بارداری دارید، باید قبل از قطع روش جلوگیری، با پزشک معالجی که تحت نظرش هستید، مشورت کنید و در صورت لزوم توسط پزشک متخصص قلب و عروق نیز ویزیت شوید. در ضمن اگر اضافه وزن دارید بهتر است شروع به رژیم گرفتن کنید تا وزنتان قبل از بارداری چند کیلویی پایین بیاید.

در دوران بارداری برای پیشگیری از عوارض پر فشاری خون چه کنم؟

1. ویزیت‌های منظم پزشکی داشته باشید.
2. داروهایی که برای کنترل فشار خونتان تنظیم شده، به دقت و مطابق نسخه مصرف کنید و دارو را سر خود کم یا زیاد نکنید.
3. فعالیت بدنی‌تان را قطع نکنید.
4. از یک رژیم غذایی سالم و متنوع پیروی کنید.
5. از مصرف الکل یا کشیدن سیگار جدا خودداری کنید.

آیا می‌توانم به طور طبیعی زایمان کنم؟

این تصمیم کاملا بستگی به شرایط شما در دوران بارداری دارد. اگر فشار خون شما در بارداری خیلی بالا رفته یا ریسک مبتلا شدن به عوارض ناشی از پرفشاری خون زیاد باشد، ممکن است پزشک‌تان تصمیم بگیرد که زودتر از موعد زایمان کنید. در ضمن ممکن است به مادرانی که دچار پره اکلامپسی هستند در طول فرایند زایمان برای پیشگیری از خطر تشنج داروهای خاصی داده شود.

آیا می‌توانم به نوزادم شیر بدهم؟

بیشتر وقت‌ها به مادرانی که فشار خون بالا دارند و حتی آن‌هایی که دارو مصرف می‌کنند توصیه می‌شود که نوزاد را با شیر خودشان تغذیه کنند. البته ممکن است نوع داروهای مصرفی با توجه به شرایط شیردهی تغییر کند.