❤ لبــیــک یـا حســن ❤

ای وای ببخشید. دعوام نکن لبیک یا حسن

مرسی عزیزم پستامو پاک کردم ایشاالله که همه حاجت روا شن

عقل و فعال سازی آن خداوند در قرآن مجید با برشمردن برخی از نعمت های خود به بندگان، و تبیین چگونگی زنده ساختن و میراندن موجودات و نیز نحوة گردش زمین و آسمان، ماه و خورشید و… سعی در آن دارد که عقل بشر را به تفکر و ادارد تا از طریق آن، نشانه های روشن توحید را فراروی آدمی قرار دهد؛ سپس آن ها را آیاتی برای آنانی که اندیشه خود را به کار می اندازند، برمی شمارد. در سورة روم چنین آمده است: «از نشانه های اوست که برق را به بیم و امید به شما می نمایاند و از آسمان آبی فرو می فرستد و زمین را پس از مردگی زنده می کند؛ همانا در این کار شگرف، نشانه هایی است برای کسانی که خرد خود را به کار می اندازند». در سورة نحل، چنین به نعمت های الهی اشاره شده است: «شب و روز و خورشید و ماه را برای زندگانی شما در گردون مسخر ساخت و ستارگان را به فرمان خویش فرمانبردار کرد در این کار بزرگ، نشانه هایی است برای آنان که خرد خود را به کار اندازند.» عبارت «در این کار بزرگ نشانه هایی است برای آنان که خرد خود را به کار اندازند» و عبارات مشابه آن بسیار در قرآن آمده است؛ گویی خداوند در قرآن مجید می خواهد این حقیقت را آشکار نماید که پذیرش بسیاری از حقایق دینی در به کارگیری عقل، رخ می نماید و اگر آدمی با چشم عقل به پدیده ها بنگرد به حتم نشانه های توحیدی را می یابد. در احوال دوزخیان در قرآن مجید چنین آمده است: «گفتندکه اگر ما می شنیدیم یا عقل خود را به کار می انداختیم، اکنون در شمار دوزخیان نبودیم». اهل دوزخ در دنیا، دو راه در پیش رو داشتند که اگر یکی از آن ها را طی می کردند به آتش گرفتار نمی شدند: 1. حقایق دینی را به صورت تعبدی بپذیرند و به سخنان اولیای الهی گوش فرا دهند. 2. به حقایق دینی بیندیشند و از راه عقل به حقانیت آن و لزوم اعتقاد به آن پی ببرند. آن چه از روایات برمی آید این است که معصومان علیهم السلام، همواره همگان را به بهره ورساختن عقل تشویق می کرده اند. گروهی در محضر پیامبر، فردی را ستودند و از همة خصلت های نیک او یاد کردند، پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود: «عقل آن مرد چگونه است؟» گفتند: «ای پپامبر! ما از کوشش او با شما در عبادت و دیگر خوبی های او سخن می گوییم شما درباره عقل از ما می پرسی؟» پیامبر فرمود: «مرد احمق به سبب حماقت خود، پیش از انسان گناه کار به گناه و نابکاری آلوده می گردد؛ فردای قیامت درجات بندگان خدا و دست یابی ایشان به قرب و نزدیکی پرودگار، به اندازة عقل های ایشان است.»در روایت دیگر از پیامبر صلی الله علیه و آله آمده است: «انسان به وسیلة خرد و عقل به نیکی ها دست می یابد. هر کس عقل ندارد، دین ندارد! » به برخی از تعابیر روایات که دربارة عقل آمده توجه کنید: عقل، مرکب علم است. انسان به عقل خویش انسان است. عقل، فرستادة خداست. ملاک در هر چیز عقل است. عقل، اصلاح کنندة هرکار است. عقل، نیرومندترین شالوده است. عقل، شمشیری برنده است. ثمرة عقل، پیروی از حق است. ثمرة خرد، پایداری و ایستادگی است. بر مشکلات جز به یاری عقل نمی توان چیره شد. هرکه بیندیشد، بینا می شود. اندیشیدن، زندگی دل بیناست. اندیشه، آیینه ای پاک است. عبادت به بسیاری نماز و روزه نیست، بلکه به بسیار اندیشیدن در کار خداست.

انشاء الله که ما پیرو اندیشه امام حسن و سایر معصومین علیهم السلام باشیم. ای برادر تو همه اندیشه ای************ما بقی خود استخوان و ریشه ای جایگاه اندیشه و تفکر در اخلاق اسلامی خیلی ساده می توان از کنار موضوع گذشت: «تفکر خوب است…» نتیجه هم این می شود که اندکی بعد آن را فراموش کنیم؛ مثل بسیاری از بیانیه هایی که هر روز در محاورات و گفت وگوهای مان صادر می کنیم! راستی، اگر فکر و اندیشه را از انسان بگیرند، با دیگر حیوانات چه فرقی خواهد داشت؟ این بحث را در ایامی مطرح می کنیم که تفکر در آن، ثواب و ثمره ای دوچندان خواهد داشت. ماه مبارک رمضان، ماه خودسازی است و در این میان، اندیشیدن جایگاه ویژه ای دارد؛ زیرا خود، عبادت است و زمینه عبودیت و بندگی محض از حضرت پروردگار را فراهم می آورد و پرواضح است که عبودیتی که از پس اندیشه و خودآگاهی باشد با عبادت کورکورانه تفاوت بسیار دارد و آن چه خداوند از ما خواسته، از صنف اول است. در تعریف انسان در علم منطق گفته اند: «الانسان حیوان ناطق؛ انسان حیوان ناطق است». ناطق بودن بدین معناست که عقل او توانایی نطق و تصمیم گیری را دارد؛ البته در حیوانات نیز ادراکات ضعیفی وجود دارد؛ اما از آن ادراکات تا مقام عقل راه بسیاری است؛ عقل ـ امانت گران بهای الهی ـ می تواند انسان را در مسیر کمال قرار دهد و او را از خاک به افلاک رساند و برتر از فرشتگان سازد و نیز می تواند با تأثیر اوهام و شوائب و نفسانیات در مسیر انحطاط قرار گیرد و انسان را به جایگاهی پست تر از بهائم تنزل دهد. در تعریف تفکر گفته اند: «مرتب ساختن و تدوین امور معلوم برای به دست آوردن نتایج مجهول1» بدین معنا که عقل آدمی در آغاز، معلومات خود را در کنار هم می چیند و با مدد از آن ها به سمت کشف مجهول حرکت می کند. به این سیر عقل، تفکر می گویند. در آیات قرآن و نیز احادیث و روایات معصومان علیهم السلام، عبارات بلند و دلکشی دربارة عقل بیان شده است؛ این عبارات ضمن بیان اهمیت عقل و تفکر در اسلام، به تشریح راه های اندیشیدن و نتایج پیامدهای آن می پردازد. آن چه در پی می آید جرعه ای از کوثر جوشان آیات و روایات در این باره است:

به چه بیندیشیم؟ در برخی روایات و احادیث آمده است که دربارة ذات پرودگار نیندیشید، چه آنکه دچار حیرت و سرگردانی می شوید؛ اما باید توجه داشت که منظور از اندیشیدن در ذات خدا در این روایات، اندیشیدن در کنه ذات پرودگار است؛ دیگر این که در برخی از روایات، تفکر در ذات پرودگار امری پسندیده و از افضل عبادات دانسته شده است. از این رو در جمع بین این روایات باید گفت تفکر در ذات خدا برای کسانی که تفکر در این مقام باعث تحیر آنان می شود، مذموم است؛ اما برای آنان که این چنین نیستند، پسندیده است. دیگر از چیزهایی که تفکر در آن پسندیده است ـ طبق آیات قرآن ـ تفکر در نعمت های الهی است؛ نعمت هایی که بسیاری از آن ها هر روز در پیش چشمان ماست و می تواند هر کدام نشانه ای بر وجود خالق و عظمت شأن او باشد و انسان را در سپاس او و شناخت او راهنمایی کند. اندیشیدن در نحوة خلقت انسان نیز امری ستوده است: این که از کجا آمده ایم؟ آمدن ما برای چه بوده است؟ سرانجام به کجا خواهیم رفت؟ آیا حیات به ما به همین چند روز پایان می یابد، یا این که ورای این عالم، حیات جاویدانی هست؟ بسیاری از عصیان های بشر بر اثر نیندیشیدن در این امور است! اگر آدمی به حیات خود بیندیشد و رابطه خود با پروردگار را در نظر آورد، هماره مطیع آفرینندة خود خواهد بود. ساعتی خلوت کردن با خود و اندیشه در کارهایی که در طول روز انجام داده ایم و تصمیم برای روزهای آتی، ضمن آن که آرامشی شگفت را در دل انسان پدید می آورد، راهنمای جبران مافات و عزم به پیمودن راه کمال خواهد بود. ولی افسوس که گاه از تفکر چند لحظه ای نیز غفلت و خود را فراموش می کنیم. آری، چه خوش است که به این حقیقت بیندیشیم که اگر عقل از مملکت وجود ما رخت بربندد، دیگر تفاوتی با حیوانات نخواهیم داشت و هویت واقعی ما به همان اندیشه ای است که بال پرواز ما خواهد بود. چنان که مولانا می گوید: ای برادر تو همان اندیشه ای * مابقی تو استخوان و ریشه ای گر گُلست اندیشۀ تو گلشنی * ور بود خاری تو هیمۀ گلخنی گر گلابی بر سر جَیبت زنند * ور تو چون بولی بورنت افکنند طبله ها در پیش عطاران ببین * جنس را با جنس خود کرده قرین جنسها با جنسها آمیخته * زین تجانس زینتی انگیخته گر در آمیزند عود و شکّرش * برگزیند یک یک از یک دیگرش طلبه ها بشکست و جانها ریختند * نیک و بد در همدگر آمیختند حق فرستاد انبیا را با ورق * تا گزید این دانه ها را بر طبق

حجت باطنی در بسیاری از روایات از عقل به عنوان حجت باطنی یاد شده است؛ چنان که امام کاظم می فرماید: «خدا در میان مردم دو حجت دارد: حجت آشکار و حجت نهان. حجت آشکار، پیامبران و امامان اند و حجت نهان، عقل و خرد مردمان است. » پس حجت باطنی در مقابل حجت ظاهری که پیامبران و امامان اند، قرار دارد و آدمی با دوبال عقل (حجت باطنی) و نقل (حجت ظاهری) می تواند در آسمان کمال و هدایت اوج بگیرد. اگر یکی از دو بال نباشد، پرواز ممکن نیست و آدمی در قفس نفسانیات باقی خواهد ماند. در روایت دیگری آمده است: «عقل، فرستادة حق است.» و نیز آمده است «برترین عبادات، عبادت و پرستش عاقلان است.» امام صادق علیه السلام نیز در تعریف عقل فرموده اند: «ما عبد به الرحمان و اکتسب به الجنان؛ عقل همان است که خداپرستان به وسیله آن می پرستند و صالحان راه رسیدن به بهشت را به راهنمایی آن می پیمایند.» این گونه توجه به عقل و عقلانیت را در کدام یک از نحله ها و اندیشه های فلسفی غربی می یابید؟ آیا با این همه آیات و روایات در اهمیت عقل، می توان پذیرفت که دین در برابر عقل قرار دارد؟ آیا می توان باور بسیاری از دانشمندان غربی به حس و تجربه و بی زاری بسیاری از آنان از بحث دربارة عقل را فراموش کرد؟ آیا در تمام سخنان اندیشمندان جهان ـ حتی آنان که پای بند و معتقد به بهره مندی از عقل اند ـ می توان تعبیری به بلندی «حجت باطنی» یافت؟ البته باید توجه داشت که آن عقلی حجت باطنی است که از شوائب و اوهام به دور باشد و در مسیر کمال خواهی قرار گرفته، باشد؛ به بیان دیگر، آن عقل راه گشای مسیر کمال است که در فضای دل انگیز توحید، معطر شده باشد. چنین عقلی به حتم، خدا را می پرستد و بسیاری از حقایق را در می یابد. اما آنان که با ندای درونی خود به مبارزه پرداختند وبا آمیختن عقل به اوهام و مجازها، آن را در برابر فطرت و حقیقت قرار دادند، به سرزمین سر سبز هدایت راه نمی یابند و در تالاب کفر و نفاق خود باقی خواهند ماند. اینان این موهبت عظیم خداوند را در خدمت شهوت و شهرت خویش قرار داده اند و کفران نعمت کرده اند.

لبیک یا حسن بن علی

باشه ممنون

لبیک یا حسن(ع)